“Bệnh mua sắm theo cảm xúc” của giới trẻ – hay còn gọi là “chi tiêu bốc đồng” (impulse buying) hoặc “mua sắm cảm xúc” (emotional spending) – đang trở thành một hiện tượng phổ biến trong xã hội hiện đại, đặc biệt trong giới trẻ. Đây không chỉ là một hành vi tiêu dùng mà còn là một biểu hiện tâm lý và xã hội phức tạp, có thể dẫn đến nhiều hệ lụy về tài chính và tinh thần.
Xem thêm: https://finy.vn/cam-giay-to-xe-may-ha-noi-uy-tin-lay-tien-ngay/
🧠 1. Bệnh mua sắm theo cảm xúc là gì?
Là hành vi mua sắm không có kế hoạch, được thúc đẩy bởi cảm xúc tức thời như:
- Căng thẳng
- Buồn chán
- Cô đơn
- Áp lực đồng trang lứa
- Thích “thưởng” cho bản thân sau một ngày dài mệt mỏi
Thay vì dựa trên nhu cầu thực tế, việc mua hàng xuất phát từ nhu cầu giải tỏa cảm xúc.
📱 2. Vì sao giới trẻ dễ mắc “bệnh” này?
2.1. Ảnh hưởng từ mạng xã hội
- TikTok, Instagram, Shopee, Tiktok Shop, Lazada… liên tục gợi ý mua hàng.
- Trào lưu “haul” (khoe chiến lợi phẩm mua sắm) kích thích ham muốn sở hữu.
- FOMO (Fear of Missing Out) khiến người trẻ sợ bị “tụt hậu” nếu không có món đồ hot trend.
Gợi ý: https://finy.vn/cam-cavet-xe-online-o-dau-uy-tin-tai-ha-noi/
2.2. Tâm lý tuổi trẻ
- Thích thể hiện bản thân qua đồ dùng, trang phục.
- Chưa có khả năng kiểm soát tài chính tốt.
- Dễ bị cảm xúc chi phối, thiếu sự tỉnh táo khi tiêu tiền.
2.3. Mua sắm như một hình thức “self-care”
- Quan niệm: “Mua gì đó là tự yêu bản thân”
- Tuy nhiên, nếu lặp lại quá thường xuyên, dễ thành nghiện tiêu tiền
💸 3. Hệ lụy của mua sắm theo cảm xúc
Tác động tài chính | Tác động tâm lý |
Mất kiểm soát chi tiêu | Cảm giác tội lỗi sau mua sắm |
Nợ nần, thấu chi thẻ tín dụng | Stress vì hậu quả tài chính |
Khó tiết kiệm hoặc đầu tư dài hạn | Cảm thấy “trống rỗng” vì không thực sự cần món đồ đó |
🛠️ 4. Làm sao để kiểm soát hành vi này?
✅ Lên danh sách trước khi mua sắm
✅ Tạm hoãn mua trong 24h nếu chưa chắc chắn
✅ Đặt giới hạn chi tiêu mỗi tháng
✅ Ghi chép lại các khoản chi tiêu
✅ Nhận biết cảm xúc trước khi mua (mình đang buồn, stress hay thực sự cần món đó?)
✅ Tìm cách giải tỏa cảm xúc khác: đọc sách, đi bộ, gặp bạn bè…
Xem thêm: https://finy.vn/cam-do-xe-may-ha-noi-ho-tro-24-7/
🧭 5. Một số trích dẫn và lời khuyên
“Không phải bạn kiểm soát được tiền – mà là cảm xúc bạn dành cho tiền sẽ kiểm soát bạn.”
– Dave Ramsey, chuyên gia tài chính cá nhân
“Mua sắm không xấu, nhưng để cảm xúc chi phối tiền bạc thì là một vấn đề.”
Nếu bạn cần, mình có thể giúp bạn soạn bài thuyết trình, viết luận, hoặc thiết kế infographic về chủ đề này. Bạn có muốn không?
Finy không thu bất kỳ khoản tiền nào trước khi giải ngân